KPI چیست؟
KPI مخفف کلمه Key Performance Indicator و به معنای شاخص کلیدی عملکرد میباشد. KPI به ما در درک میزان خوب بودن عملکرد سازمان، واحد سازمانی و افراد در مقایسه با اهداف کمی و کیفی راهبردی تعریف شده کمک خواهد کرد. شاخص KPI برای تمامی صنایع، سازمانها و حتی کارهای شخصی میتواند استفاده شود. این شاخص باید در دورههای زمانی مشخص ارزیابی شود و با معیارهای عملکرد در زمان گذشته مورد مقایسه قرار بگیرد. در آغاز ضمن مشخص کردن هدف کسبوکار، باید به اولویتبندی این اهداف پرداخت. سپس برای بررسی فرایند تحقق اهداف، یک مدل ارائه کرد. پس از این مرحله باید طبق شاخصهای KPI، شاخصهای موفقیت را تعیین نمود.
شاخص کلیدی عملکرد چه ویژگیهایی باید داشته باشد؟
ویژگیهای اصلی شاخصهای کلیدی عملکرد عبارت است از:
شاخصهای عملکرد باید قابل اندازهگیری باشند.
این شاخصها باید میزان تحقق اهداف را مشخص کنند.
معین، محدود و قابل بررسی باشند.
در بازه زمانی مشخص تعریف شوند.
ارسطو جمله مشهوری دارد: «نبوغ و دیوانگی ملازم یکدیگرند». با نگاهی به زندگی شخصیتهای معروفی مانند نویسندگان، شاعران، نقاشان و افراد تأثیرگذار تاریخ میتوان تا حدی به درستی این جمله پی برد، اما آیا علم هم این موضوع را تأیید میکند؟
در سال ۲۰۰۹، محققان مجارستانی نتایج تحقیقی درباره ژنی بهنام «نوروگولین-۱» را منتشر کردند. این ژنِ کمتربررسیشده به بیماریهای روانی مانند شیزوفرنی و اختلال دوقطبی مربوط است. در عین حال این ژن در افرادی که خلاقیت ذاتی بیشتری دارند نیز مشاهده میشود. این ژن باعث رشد مغز و ساختار عصبها به گونهای میشود که خلاقیت فرد را بیشتر کند. بنابراین میتوان نتیجه گرفت آنچه ارسطو هزاران سال پیش بر اساس درک شهودی خود گفته است، مبنای علمی هم دارد.
احتمالا ما هم متوجه شدهایم که هنرمندان و افراد نابغه بیشتر از دیگران درگیر مشکلات روحی و روانی شدهاند و مثلا دست به خودکشی زدهاند. محققان سوئدی طی تحقیقی در سال ۲۰۱۴ پی بردند افرادی که در حوزههایی مانند عکاسی، نویسندگی، رقص و سایر حرفههای خلاقانه کار میکنند، بیش از دیگران در معرض ابتلا به شرایط و بیماریهایی مانند شیزوفرنی، اختلال دو قطبی و اوتیسم قرار دارند.
در ادامه، برخی شخصیتهای برجسته را معرفی میکنیم و میبینیم این افراد به چه اختلالات روانیای دچار بودهاند.
هرگاه صحبتی در رابطه با هدف گذاری باشد حتما ویژگی های هدف با مدل اسمارت معرفی می شوند. مدل اسمارت متداول ترین مدلی است که برای هدف گذاری در نظر گرفته می شود و ویژگی های یک هدف درست را شرح می دهد که عبارتند از:
✅ روشن و واضح (Specific)
✅ قابل اندازه گیری (Measurable)
✅ باورکردنی و قابل دسترس (Attainable)
✅واقع گرایانه (Realistic)
✅زمان بندی شده (Time based)
مدل دیگری هم برای یک هدف گذاری درست وجود دارد که جهت تکمیل مدل اسمارت مناسب است. آقای مارک مورفی در کتاب HARD Goals مدلی را مطرح می کند به نام مدل هارد که نقطه اتکای این مدل به جای آنکه ویژگی های بیرونی اهداف باشد، ویژگی هایی از هدف است که مربوط به مسائل درونی انسان است. ویژگی های مد نظر در این مدل چهار ویژگی است:
ریا کاری و دزدی سازمانی
بخشی از کتاب پشت پرده ریاکاری اثر دن اریلی روانشناس و متخصص اقتصاد رفتاری
نویسنده در کتاب «پشت پرده ریاکاری!» آزمایش های جالبی انجام داده است؛
او در یک رستوران به عدهای از مشتریان چند سؤال میدهد تا آنها در ازای گرفتن 5 دلار به این سؤالات پاسخ دهند، اما هنگام دادن پول به جای 5 دلار 9 دلار میدهد و به گونهای تظاهر میکند که حواسش نیست و اشتباهاً 9 دلار داده است.
برخی از مشتریان صادقانه 4 دلار اضافه را برمیگردانند اما عدهای هم به روی خود نیاورده و 9 دلار را در جیب میگذارند و رستوران را ترک میکنند!
در آزمایش دیگری همین کار تکرار میشود با این تفاوت که نویسنده در هنگام گفتوگو با مشتریان، تلفن همراهش زنگ میخورد و چند دقیقهای با تلفن صحبت میکند و در انتها از مشتری برای اینکه وسط گفتوگو با آنها، به تلفن همراهش جواب داده عذرخواهی نمیکند و به نوعی بی احترامی میکند!
در این آزمایش تعداد کسانی که 4 دلار اضافه را برمیگردانند کمتر از آزمایش اول است!
وقتی مشتریان احساس میکنند نویسنده، وقت آنها را بدون عذرخواهی گرفته، درصدد انتقام بر آمده و پول بیشتری که اشتباهاً نویسنده به آنها داده را باز نمیگردانند.
این آزمایش حاوی نکته جالبی است که میتوان از آن برای توجیه اینکه چرا در بعضی مناطق جهان آمار بالایی از ریاکاری و دزدی و ناهنجاری وجود دارد، استفاده کرد؛
مردم زمانی که حس میکنند به آنها از سوی حکومت ظلم میشود یا حق آنها در جایی خورده میشود، هرجا که دستشان برسد سعی خواهند کرد تا با ریاکاری و دزدی این حق خورده شده را جبران کنند.
در واقع این سطح از دزدی و ریاکاری ونا هنجاری در همه جوامع، به نوع تعاملِ حکومتها با مردم بازمیگردد! رفتار دولتها بشدت روی شکلگیری اخلاق در جامعه تأثیرگذار بوده و به سادگی میتواند مرزهای اخلاق را جابهجا کند.
در صورتی که الگوهای رفتاری حاکمیت به شکلی باشد که مردم احساس ظلم کنند، مردم خود را محق به نادیده گرفتن هنجارهای اخلاقی خواهند دانست و ریاکاری و دزدی و تقلب و... در جامعه پررنگ شده و بعد از یک دوره زمانی از اخلاق، تنها نامی باقی خواهد ماند...
از نظر من در حوزه مدیریت در شرکتها هم این موضوع در اخلاق سازمانی میتواند حاکم باشد.
وقتی کارکنان حس کنند در محیط کار به آنها احترام گذاشته نمیشود، یا در پرداخت حق الزحمه، حق و حقوق منصفانهای به آنها پرداخت نمی شود، علاوه بر اینکه تعهد کاری خود را ازدست میدهند، از ضرر و زیانهای احتمالی در شرکت جلوگیری هم نمیکنند و حتی هر از گاهی دست به دزدیهای کوچک و بزرگ میزنند،
در حالی که نیت دزدی ندارند بلکه نوعی جبران حس انتقامجویی در آنهاست.
و در ساده ترین حالت، از زمان کار میدزدند.
رفتار محترمانه و وجود شایسته سالاری در دادن پستهای سازمانی میتواند برخی آسیبهای وارد شده به اخلاق سازمانی راجبران کند،
اما رفتار منصفانه در پرداخت حقوق در بین کارکنان همیشه جایگاه ویژه ای دارد.
امیدوارم کارفرمایان دقت بیشتری کنند.
ارادتمند شایسته
مشاور مدیریت
Shayestehmr.blogsky.com
| ||||||
| ||||||
| ||||||
| ||||||
|
*چهاردهمین کنگره پیشگامان پیشرفت *
سخنران جناب دکتر شایسته
تاریخ سهشنبه دوم خردادماه 1402 ساعت ١٦
به صورت مجازی برگزار خواهد شد.
آدرس سامانه برگزاری مجازی چهاردهمین کنگره:
https://kpip14.olgou.ir
با موضوع:
*عبور از چالشهای موفقیت در کسب و کار*