طی دو دهه اخیر، مفهومی در دنیای غذا شکل گرفته است که مشخصا از آگاهی یا نگرانی عمومی نسبت به فرایند تولید محصولات غذایی بوده و کلین لیبل نامیده می شود. ترجمه تحت اللفظی این اصطلاح، برچسب تمیز است اما در واقع اشاره به محصولاتی دارد که واجد شرط عدم “آلودگی” است. با این حال، منظور از آلودگی، تنها آلودگی به میکروب ها یا مواد شیمیایی مسمویت زا نیست. در اینجا، آلودگی عدم استفاده از ترکیبات سنتزی در محصول است. فراورده های غذایی، در عمده موارد، ترکیبی از مواد طبیعی اولیه و افزودنی ها است. افزودنی های غذایی طیف گسترده ترکیبات مانند رنگ ها، طعم دهنده ها، پایدار کننده ها و غیره را شامل می شود. در میان افزودنی ها، ترکیبات سنتزی، ممکن است مشابه مواد طبیعی و یا کاملا سنتزی بدون مشابه طبیعی مانند رنگ های سنتزی باشند.
چه محصولی کلین لیبل است؟
اساسا تعریف مشخص عمومی، قانونی یا بین المللی برای محصول کلین لیبل وجود ندارد. افراد در گروه های مختلف، تعریف خاص خود را از محصول کلین لیبل ارائه می دهند.
وبسایت IFT (انیستیتو تکنولوژیست های غذایی)، محصول کلین لیبل را محصولی با حداقل ترکیبات می داند که البته از نظر مصرف کننده، سالم باشد. در سختگیرانه ترین حالت، محصولی کلین لیبل است که در شبیه ترین حالت ممکن به طبیعت خود باشد.
برای مثال، محصولی مانند خامه، از شیر تازه تهیه می شود. در صورتی که شیر از گاوی تهیه شود که با علوفه مخصوص (علوفه مزرعه ارگانیک) تغذیه شده باشد و خامه شیر، صرفا بدون هیچ افزودنی به صورت پاستوریزه در یک بسته بندی مناسب با کمترین مهاجرت بسته بندی شود، محصول کلین لیبل خواهد بود. گروهی دیگر، کلین لیبل را مشروط به حذف ترکیبات شیمیایی سنتزی و سموم و آفت کش ها می دانند. گروهی از شرکت های بین المللی مانند شرکت Clean Food Certified، استاندارد سختگیرانه و ویژه خود را برای ارایه گواهی به تولید کنندگان ارایه کرده است. این استاندارد موارد متعدد افزودنی ها، فرایند های حرارتی، ترکیبات آلرژن، منشا مواد غذایی از نظر زراعی و دامی و کیفیت حفظ ارزش تغذیه ای را مشخص کرده است.